Samenvatting:

Samenvatting van het leven van Theodorus Antonides:

Van zijn geboorte tot zijn jeugd:

Het precieze geboortejaar van Theodorus Antonides is onbekend. In de literatuur wordt wel vaak het jaar 1647 genoemd, maar bronnen ontbreken hiervoor. In de DTB-registers in de Groninger Archieven is ook geen spoor van de doop van Theodorus Antonides te vinden. De doopregisters van Farmsum uit die periode zijn ook onvindbaar. Bovendien ontbreekt er elk spoor van zijn bestaan van vóór 1684. Er is nog wel een hypothese die verondersteld dat Theodorus Antonides is geboren omstreeks 1662.

Ook over zijn geboorteplaats (Farmsum) zijn de meningen verdeeld. Men neemt aan dat hij in Farmsum geboren is omdat hij zich Farmsum Ommelandes noemde. Maar concrete bewijzen hiervoor ontbreken. Er is een hypothese dat hij uit Friesland afkomstig is. Deze hypothese wordt ondersteund doordat een professor in de theologie genaamd Antonides, één van de oprichtingsleden is geweest van de Franeker Universiteit. Dit moet nog verder worden uitgezocht.

Ook over zijn jeugdjaren is weinig tot niets bekend. Er zijn vermoedens dat hij schoolmeester is geweest en zich als autodidact heeft verdiept in de klassieke letteren. Een ander vermoeden is dat hij naar de Latijnse school in Appingedam is gestuurd en daarna onder de hoede is gekomen van het geslacht Rengers. Hij zou daar dan als huisleraar voor de kinderen gewerkt hebben. Helaas ontbreken hier de concrete bewijzen.

Student, predikant en echtgenoot:

Wat wel vaststaat dat hij zich op 30 maart 1684 liet inschrijven aan de Groninger Hogeschool bij de opleiding Theologie. Omdat er achter zijn naam in het Album studiosorum Academiae Groninganae (1915) het woord "gratis" staat zou je kunnen aannemen dat hij een beurs heeft gekregen.

Hij rond zijn theologische studie af in Franeker in 1687. Dit heeft een duidelijke reden. De Franeker universiteit stond bekend om zijn Coccejaanse denkbeelden. Theodorus Antonides voelde zich hier duidelijk toe aangetrokken.

Na zijn afstuderen wordt hij in 1689 predikant van de Gereformeerd Protestantse kerk in Westerwijtwerd. Hij werd daar beroepen door Reint Lewe en zijn vrouw Helena Clant. In 1692 werd Antonides ook predikant van het naburige Menkeweer. Bijzonder: Rolf van der Woude noemt hem zelfs de meest markante Groninger theoloog van die tijd.

Theodorus Antoniudes is drie keer getrouwd geweest en heeft in totaal 10 eigen kinderen gehad. Er is waarschijnlijk ook nog een dochter uit het eerste huwelijk van Elisabeth de Walrich (zijn derde vrouw), haar naam is  Willemina Maria Metting.

Hij heeft veel gepubliceerd. Daar had hij ook de tijd voor en ook de daadkracht voor. In totaal heeft hij 10 boeken gepubliceerd waaronder: “Olympia, dat is Olymp-speelen der Grieken, nagebootst van den Romeinen”.

Weerstand vanuit de kerk:

Theodorus Antonides heeft altijd op gespannen voet geleefd met de kerk. Hij moest zich meerdere malen verantwoorden tegenover de kerk vanwege zijn (Coccejaanse) denkbeelden. Coccejus was de grote inspiratiebron voor Antonides. Wumkes (1949) zegt hierover: "......maar uit eerbied en godsvrucht van de auteur verzocht zij de synode om niet op 't strictste maar sachtelyck tot sijne behoudenisse te handelen". Dit monde uit in een predicatie: ".... over de gelijkenis van de wijngaard (Matth. 21: 33-46) waarin hem was opgelegd te verklaren ter oorzake van vroegere minder gunstige uitlatingen, dat de predikdienst een goddelijke instelling was".

Overleden:

Hij zou tot aan zijn dood in januari 1715 dienen in Westerwijtwerd. Theodorus Antonides verbleef in die tijd in de oude pastorie van Westerwijtwerd.

Waar hij is begraven is onbekend. Er is een sterk vermoeden dat hij is begraven in de kerk van Westerwijtwerd. Maar bewijzen daarvoor ontbreken voorlopig nog.

Olympia:

Zeventien jaar na zijn dood, in 1732, heeft zijn zoon Meinardus het boek: Olympia, dat is Olymp-speelen der Grieken, nagebootst van den Romeinen, postuum uitgegeven. De tweede uitgave verscheen in 1733.

In 1984 verscheen er een fotomechanische herdruk van het boek “Olympia” in een oplage van 278 stuks, waaronder 5 boeken in perkament en in goudopdruk.