Opdracht:

Opdracht - pag. 1

OPDRACHT

AAN

DE HOOGEDELE WELGEBOREN HEER,

MIJN HEER

JOAN LEWE,

HEER VAN MIDDELSTUM &c.

ERFSCHEPPER VAN DE WINSUMER EN

SCHAPHALSTER ZIJLEN.

EN

DE HOOGEDELE WELGEBOREN MEVROUW

AMELIA MARIA CLANT,

VROUW VAN MIDDELSTUM &c.

ZIJN ECHTGENOTE.

Hoogedele Welgeboren Heer en Mevrouw,

Dat de geschriften die door God zijn ingegeven om de onwetende en doemschuldige zondaar de weg naar de redding te wijzen, door de mensen (wanneer de God van oneindige goedheid hen waardig keurt om zo’n allerkostbaarst kleinood te ontvangen) met de hoogste eerbied, in-

Opdracht - pag. 2

OPDRACHT

gespannen oplettendheid, het vurigste verlangen en onvermoeibare ijver behoren en moeten worden onderzocht, wordt door niemand die de goddelijke oorsprong en het gewetensbindende gezag ervan erkent, betwijfeld of weersproken.

Desondanks is een gematigd onderzoek van menselijke geschriften over wetenschappen die eerzaam en voor de menselijke samenleving nuttig, ja dikwijls zelfs volstrekt noodzakelijk zijn, van goed en groot nut.

Terecht verdienen de geschiedenis en de oudheidkunde hier de voorrang, want behalve andere uitstekende voordelen die ze bieden, is de kennis ervan zeer bevorderlijk om vele geschiedenissen, oude gewoonten enzovoort, waarvan de Heilige Schrift dikwijls als terloops melding maakt, goed te begrijpen; evenals om de voor latere tijden en andere volkeren ongebruikelijke en daardoor onduidelijke spreekwijzen ervan te verhelderen en dus het oogmerk en de nadruk van de woorden van de

Opdracht - pag. 3

OPDRACHT

levende God in hun volle licht en luister te onthullen.

Het was ook voornamelijk om deze reden, Hoogedele Welgeboren Heer en Mevrouw, dat mijn zalige vader ondernam de Griekse oudheden enigszins na te sporen, waarbij hij in het bijzonder dat gedeelte ervan verkoos dat betrekking heeft op de zovele eeuwen alom vermaarde OLYMPISCHE SPELEN, eerst bij de Grieken en later bij de Romeinen ingevoerd; waarvan ook die beroemde jaartelling van de OLYMPIADEN, die de levensader en zekerheid van de Griekse geschiedschrijving vormt, haar naam en oorsprong aan heeft ontleend.

Het leek mijn vader, zaliger gedachtenis, te kunnen dienen als een eerzame verfrissing voor zijn vermoeide geest en herstel voor zijn uitgeputte krachten – die hij allerminst traag had ingezet voor het onderzoek van JEHOVAH’s Woord en Wegen – dat hij de merkwaardigste zaken en omstandigheden van die vroegere en latere strijdspelen voor zichzelf aantekende, en (omdat ze wellicht van enig nut zouden kunnen zijn voor het ver-

Opdracht - pag. 4

OPDRACHT

stand van de Griekse geschiedenis, taal, en met name van de stijl en spreekwijzen van de Heilige Schrijvers van het Nieuwe Testament) bij gelegenheid aan het publiek ter beschouwing overgaf.

Echter, door het overlijden van mijn vader en andere aanzienlijke hindernissen heeft het lang geduurd voordat dit werk het licht ziet. Nu het echter eindelijk verschijnt, vereisen verscheidene gewichtige redenen dat (met uw welnemen) dit werkje aan Uwe Hoogedele Welgeboren Heer en Mevrouw onderdanig wordt opgedragen.

Zowel omdat de auteur, mijn vader zaliger gedachtenis, zowel in zijn vroege jeugd als gedurende de gehele tijd van zijn dienst aan het HOOGADELLIJKE HUIS VAN EWSUM, en in het bijzonder van Uwe Edele Personen, zoveel haast ontelbare blijken van oprechte liefde, edelmoedige gunstbewijzen en weldaden heeft genoten en daarom zeer verplicht was tot het betonen en openlijk betuigen van oprechte dankbaarheid aan Uwe Hoogedele Welgeboren.

Alsook omdat het Uwe Edelheid behaagd heeft die roemwaardige genegenheid zo aanhoudend en niet

Opdracht - pag. 5

OPDRACHT

minder overvloedig te betonen jegens mijn waarde, nu zalige, broer, die dit vaderlijke geschrift voor uitgave heeft verzorgd.

Ook ben ik (aan wie, tot mijn leedwezen, door het overlijden van mijn broer ook nog enige zorg omtrent dit werk ten deel is gevallen) uiterst verplicht aan Uwe Hoogedele Welgeboren, omdat ik, ondanks mijn geringe bekwaamheden, deelgenoot ben van deze bestendige goede genegenheid van Uwe Hoogedele Welgeboren, die ik in vele opzichten en bij vele gelegenheden heb ondervonden; maar in het bijzonder toen mijn broer, vrome gedachtenis, op Gods roepstem naar Den Andel vertrok en het Uwe Hoogedele Welgeboren beliefde mij niet alleen onmiddellijk in zijn plaats te beroepen, maar dit ook te doen op een gelijke, dat wil zeggen, even edelmoedige en gulhartige wijze. Daarom spreek ik bij deze gelegenheid mijn verschuldigde dankbetuiging aan Uwe Hoogedele Welgeboren in het openbaar uit. Ondertussen twijfel ik er niet aan dat Uwe Hoogedele Welgeboren het als de aangenaamste en beste dankbaarheid zullen beschouwen,

Opdracht - pag. 6

OPDRACHT

dat ik, in afhankelijkheid van het licht, de Geest en de kracht van de Heer, mij ijverig en getrouw van mijn plicht probeer te kwijten in de bediening van het Evangelie van de heerlijkheid van God in het aangezicht van Jezus Christus.

Alleen hierom, Hoogedele Welgeboren Heer en Mevrouw van Middelstum, moge het Uwe Edelheid niet mishagen dat dit laatste, bescheiden werkje van mijn zalige vader met UW HOOGADELLIJKE NAMEN op zijn voorpagina prijkt, en dat ik voor mijn geringe persoon de vrijheid neem hetzelfde aan Uwe Hoogedele Welgeboren op te dragen en toe te eigenen; zoals ik bij dezen dan ook op de meest onderdanige en eerbiedige wijze doe.

Rest mij alleen nog dat ik uit het diepst van mijn hart van God, de onuitputtelijke bron van alle heil, ootmoedig smeek en wens voor Uwe Hoogedele Welgeboren dierbare personen en uw hoogedele familie: in het geestelijke, JEHOVAH’s onwaardeerbare genade in Christus, zijn goede Geest, Licht en Waarheid, om Uwe Hoogedele Welgeboren op de christelijke levensweg van het ge-

Opdracht - pag. 7

OPDRACHT

loof zo te leiden, dat Uwe Hoogedele Welgeboren later, met allen die de verschijning van de Here Jezus Christus liefhebben, de prijs zult ontvangen van een onbevlekte, onverwelkbare, onvergankelijke kroon en erfenis, die in de hemelen bewaard wordt; in het tijdelijke, rijkdom, eer, een lang leven en een voorspoedige regering tot heil van land en kerk.

Ik neem met het meest onderdanige respect de eer mij te noemen,

HOOGEDELE WELGEBOREN

HEER

EN

HOOGEDELE WELGEBOREN

MEVROUW,

Uwe Hoogedele Welgeboren

ootmoedige en verplichte dienaar,

Onderdendam,

1 november

1731.

M. ANTONIDES.